Radiotest: DAB+ antennes voor thuis
Dat DAB+ nog niet altijd in volle sterkte te ontvangen is, is sowieso waarschijnlijk de reden dat u dit artikel leest…helaas komen niet alle DAB+ stations op alle plekken even sterk binnen. Sommige radiostations komen zelfs helemaal niet binnen.
Als je een radio hebt met een vaste draad- of telescoop-antenne dan is daar niet heel veel aan te doen (kijk eventueel deze VLOG op Youtube van Sander). Maar als je DAB+ radio of DAB+ tuner een aansluiting heeft voor een coax kabel dan zijn er mogelijkheden!
Meestal hebben DAB+ toestellen een (‘female’) F connector, zie foto. Daarop past dan een coax kabel met een F connector mannetje die dan naar een antenne kan leiden.
Dit kan een binnenantenne zijn, misschien wel deze, die volgens mensen die ‘m gemaakt hebben, zeer goede resultaten behaalt. Of, indien mogelijk natuurlijk, een buiten antenne. En daarover gaat deze vergelijkende test.
Door: Marc van Gerwen
Er zijn 3 antennes getest:
- KAT DAB+ antenne (€ 45,00)
- MAXIMUM FM/DAB/DAB+ antenne (€50,00)
- Technisat – Digitenne SLIM in-house antenne geschikt voor DVB-T (Digitenne) en DAB+ ontvangst (€35,00)
De KAT DAB+ antenne is relatief eenvoudig aan te sluiten. De KAT DAB+ is 75cm lang en 4 cm in doorsnede. De antenne past in een meegeleverde kunstof pijpje van ongeveer 25cm, deze wordt er handvast in vastgeklemd. Aan het uitstekende deel kunnen dan antenneklemmen vastgemaakt worden. Deze zijn niet meegeleverd. De antenne coax wordt voorzien van een F-connector. Bij de antenne wordt een keurige installatie instructie meegeleverd. Technische specificaties over deze antenne zijn onbekend. Het is een passieve antenne er zit dus verder geen versterker bij of ingebouwd.
De MAXIMUM FM/DAB/DAB+ antenne bestaat uit twee gevouwen dipolen, één dipool verticaal en een rondomgevouwen horizontale dipool. De antennes zijn beide gekoppeld via een zogenaamde “signalcombiner”; een kastje die het signaal van beide antenne’s samenbrengt naar een coax kabel. De MAXIMUM is net zoals de KAT ook een zogenaamde passieve antenne, er is hier dus géén elektronische versterking bij toegepast. De antenne werkt in zowel de FM als de DAB+ band. (87.5 – 108 MHz) en (174 – 240 MHz). De fabrikant claimt voor deze antenne een versterking op beide frequentiebanden van 1 tot 2 dB winst.
De TechniSat Digitenne SLIM is een antenne die bedoeld is voor DAB+ en DVB-T (Digitenne) ontvangst. De antenne is voor binnenshuis gebruik. De antenne is actief. De SLIM heeft aldus een signaalversterker aan boord en heeft dus een stopcontact nodig. Voor het gebruik op een DAB+ ontvanger moet de antenne aansluiting voorzien worden van een verloopstekker coax stekker < – > F – connector.
(Foto: Marc van Gerwen)
De antennes (behalve de TechniSat) zijn op exact dezelfde plaats opgehangen geweest. Ik heb ze voor de test in een verticaal opgestelde uitschuifmast aangebracht met een tophoogte ongeveer 15 meter vanaf de grond. De binnenhuis TechniSat antenne is achter het raam op de westkant en op de oostkant van mijn appartement opgesteld geweest. Tijdens de test waren er geen buitengewone ontvangstcondities. Dus ontvangst van alles is dus een soort van nulmeting geweest. Ontvangstlocatie was 15 kilometer ongeveer ten zuiden van het middelpunt van Nederland in de buurt van Bennekom. De monitor ontvanger(s) waren de Scansonic R3 en de Sangean DPR 69Plus.
RESULTATEN
KAT antenne : Eerste indruk : goede ontvangst van de landelijke multiplexen en de regiomultiplexen uit mijn buurt. Ontvangst vanuit Duitsland was alleen goed van de regionale multiplex DR fuer NRW via 11D (95%), voldoende signaal met audio. De landelijke Duitse Multiplex via 5C (zender Wesel) werd echter niet ontvangen en kwam dus vreemd genoeg niet binnen op deze KAT antenne. Ontvangst ervan zat dus net onder de grenswaarde.
Technisat Digitenne SLIM (alleen DAB+ ontvangst beoordeeld) redelijk tot goede ontvangst van de meest dichtstbijzijnde multiplexen. Bandscan gaf in eerste instantie een resultaat van 35 ontvangen services. De landelijke Duitse Multiplex via 5C had een ontvangst 5 tot 10% aan de de oostkant van mijn woning. Wel regelmatig dropouts van het signaal waardoor audio onderbroken werd. Aan de westkant geen ontvangst van beide Duitse multiplexen 5C en 11D (resp. Wesel en Kleve). De antenne opstelling was hier voor het raam verticaal opgehangen.
MAXIMUM FM/DAB/DAB+ antenne Deze had een goede standaard ontvangst van zowel FM evenals sterke nabije multiplexen van het DAB+ signaal. Ook de min of meer standaard ontvangst van de Duitse landelijke Multiplex 5C DR Deutschland 30% en 11D Radio fuer NRW tenminste 95%.
Iedere situatie kan per antenne toch vaak weer anders uitpakken. Antenne fabrikanten adviseren ook altijd zo hoog en vrij mogelijke plaatsing van een antenne maar vaak is dit niet altijd goed mogelijk en moet er gezocht worden naar compromissen.
De MAXIMUM komt uit deze test als beste naar voren, het voordeel van deze antenne is de goede ontvangst voor zowel FM als DAB+. De KAT antenne ziet er moderner uit en heeft dus minder ruimte nodig, ontvangt de landelijke en de nabije regio multiplexen zonder moeite en kan echt als tweede alternatief wat mij betreft goed gebruikt worden. Persoonlijk ga ik voor de MAXIMUM. De Technisat Digitenne SLIM werkt niet altijd zoals je eigenlijk zou willen. De ontvangst is redelijk tot goed. Soms ook teveel signaal naar de ontvanger toe wat niet altijd slim is. Voor DAB+ te beluisteren zou ik niet voor deze antenne kiezen.
Ontvangstresultaten per antenne
KAT – bandscan, 58 services
5B MTVNL Rotterdam / Rijswijk 5%
5C DR Deutschland ? géén ontvangst
6B Oost Noord 100% Arnhem
7A Megen 100%
9C Loon op Zand / Eindhoven 70%
11A Hilversum 100%
11B MTVNL Markelo 0 % géén signaal
11D Radio fuer NRW 95%
12B MTVNL Utrecht/Amersfoort 100%
12C NPO 100%
MAXIMUM – bandscan, 76 services
5B MTVNL Rotterdam / Rijswijk 5%
5C DR Deutschland ID + audio 20%
6B Oost Noord 100% Arnhem
7A Megen 100%
9C Loon op Zand / Eindhoven 70%
11A Hilversum 100%
11B MTVNL Markelo 0 % géén signaal
11D Radio fuer NRW 95%
12B MTVNL Utrecht/Amersfoort 100%
12C NPO 100%
SLIM – bandscan, 58 services
5B MTVNL Rotterdam / Rijswijk géén ontvangst
5C DR Deutschland ID + audio met drop outs 20/30%
6B Oost Noord 100% Arnhem
7A Megen 100%
9C Loon op Zand / Eindhoven 70%
11A Hilversum 100%
11B MTVNL Markelo 0 % géén signaal
11D Radio fuer NRW 95%
12B MTVNL Utrecht/Amersfoort 100%
12C NPO 100%
(Foto: Marc van Gerwen)
Laden ...
https://www.dabtuners.nl/slechte-dab-ontvangst-huis-even-knutselen-dan en :
indeed een perfecte ontvangst midden in de binnenstad van Dokkum. Bedankt voor de instructie, NPO2 even getest en perfecteontvangst. Met vijf meter kabel nog steeds perfect !
Ik zoek eigenlijk een losse “combiner” FM DAB+. Googlen levert mij op dat die dingen €50 kosten?
Terwijl hij bij zo;n maximum setje zit.
of kan ik zo’n ding zelf in elkaar zetten?
Zie: https://www.radiowinkel.com/a-46081725/radio-accessoires/antenne-splitser-2-weg-verdeler-met-f-connectoren/
Dat is niet helemaal de goede oplossing omdat de twee antennes tegen elkaar zullen gaan werken en de signalen verzwakt worden (de ene antenne verzwakt de andere). Beter is een wisselfilter voor FM (aka UKW/VHF Band II, 87,5-108 MHz) en VHF Band III (DAB, 174-230 MHz) of een mastversterker met FM en VHF BIII ingangen zoals de Delta Terra MA-080L of de Televes 561821. Op de UHF ingang kan dan een DVB-T antenne of 75 ohm afsluitweerstand gezet worden.
Dus als ik jullie goed begrijp heeft de FM-dipool van de Maximum weinig effect omdat deze horizontaal staat terwijl zenders verticaal zitten ? Is er dan niet een compacte antenne waarbij zowel de FM-als DAB-dipolen verticaal staan ? Ik zelf zit overigens al jaren met het KAT-pijpje op mijn dak. Echt super tevreden over geweest de afgelopen jaren, waarbij zelfs DX ontvangst uit Denemarken en Noorwegen mogelijk was (met juiste condities) maar door de komst van lokale multiplexen is dat nog nauwelijks mogelijk hier in de regio Den Haag. DAB+ is min of meer dichtgeslipt, terwijl mijn interesse weer terug is bij de FM band, vooral door de terugkeer van vele illegale stations in deze buurt (ook op 3,5 meter). Daarom ben ik op zoek naar een zo klein mogelijke antenne voor zowel DAB als FM. Marc bedankt voor het testen van deze drie antennes, waarbij mijn interesse uitging naar de Maximum, maar ik weer twijfel na het lezen van de reacties over horizontale ontvangst.
De Maximum antenne is eigenlijk bestemd voor de Duitse markt waar de meeste FM zenders horizontaal gepolariseerd zijn. Voor het beste resultaat kun je het beste 2 antennes nemen die vertikaal gepolariseerd zijn.
Of een LogPer, maar die is weer richtingsgevoelig, Als dat geen bezwaar is zijn er evt ook yagi’s te koop voor FM en VHF BIII te koop. Hoe meer elementen hoe richtingsgevoeliger de antenne is. Als je last van te sterke zenders hebt, zou je de yagi/logper zo uit kunnen richten dat je de zwakkere stations ook nog ontvangt.
Andere optie is een discone, maar daarvan is de impedantie 50 ohm waardoor de kabellengte van invloed kan zijn op het signaal (valt in de praktijk overigens wel mee).
Geweldig, van 4 naar 37 zenders.
Bijgeleverde antenne van Marantz was troep.
Bedankt voor deze geweldige tip.
Jampre
Ik heb een Marantz (M-CR412) met een meegeleverde antenne. Die antenne scoort bij mij beter dan veel andere. Het is wel belangrijk de antenne goed te gebruiken. In de gebruiksaanwijzing van de Marantz staat dat de antenne horizotaal en gericht naar de zender opgehangen moet worden. Dit is fout. In Nederland (en België) hebben we een verticaal gepolariseerd signaal, zowel voor FM als DAB+. De poten van de uit snoer gemaakte antenne moeten verticaal staan, de toevoerkabel een stukje horizontaal en dan pas weer verticaal naar beneden. De antenne staat bij mij op een hogte van 20 cm (laagste uiteinde) tot 80 cm (hoogste uiteinde) en ik ontvang 48 zenders in Hengelo. Andere antennes leverden me niet meer dan 35 zenders op. (Natuurlijk is een buitenantenne op het dak geplaatst, zoals de Maximum, te prefereren als het past. Ook voor die antenne geldt dat het horizontale deel niet veel bijdraagt omdat ook FM verticaal gepoilariseerd is.)
Dag Sander, Ik jouw doe-het-zelf handleiding gelezen om zelf een fatsoenlijke DAB antenne te maken, maar begrijp niet wat je precies doet met die coaxkabel. Je hebt het over 30 cm en daarna 22 cm, maar wat je dan doet is mij niet duidelijk. Heb je misschien een overlangs tekeningetje van de coaxkabel? Alvast dank, Willem van Aken
Dag Willem
Stuur mij een mail zodat ik jou emailadres heb. Dan verzorg ik enkele heel duidelijke plaatjes van deze DAB binnen antenne. Deze doet het hier heel erg goed.
mike.maus50@gmail.com
Wel is het zo dat ik niet dagelijks de mail controleer.
Omdat ik door een verhuizing enige tijd niet veel aan het radio luisteren heb gedaan en ook druk was met mijn nieuwe woning, heb ik hier ook niet gekeken. Mijn KAT antenne heb ik meegenomen vanaf mijn oude adres en ook op mijn nieuwe adres doet het ding het uitmuntend. De afgelopen jaren heb ik heel veel antennes uitgeprobeerd en deze KAT bevalt mij tot nog toe het beste. Ik vind het alleen jammer dat ik nergens aan wat meer informatie over deze antenne kan komen. Ook zou ik heel graag op wat meer professionele wijze wat antennes willen testen. Misschien de antenne meet dag in het noorden van het land? Die van dit jaar is al geweest en zal ik tot 2020 moeten wachten.
Hallo Johan
Als je kijkt op de site radio-tv-nederland dan zie je dat Mike het voor de meeste zenders correct heeft.
https://radio-tv-nederland.nl/876-999mhz.html
Kijk onderaan de lijst naar de betekenis van de letters die in de kolom “polarisatie” staan vermeld. Ik heb jarenlang een 8 elements Fuba FM antenne gebruikt en deze stond horizontaal opgesteld. Nu heb ik deze op zijn kant geplaatst met voor FM veel beter resultaat. Ik dacht te weten dat binnen Europa het station “Radio Luxembourg” ( de duitstalige op 97.00 MHz ) een van de weinige is die nog horizontaal zit.
Goeie DX verder en veel luisterplezier.
zag een type foutje
FM = band II
DAB = band III
Voor mensen die de FM band wat minder belangrijk vinden en graag een betere DAB+ richt antenne willen raad ik de WB305 van Wittenberg aan: http://tinyurl.com/y3afer75
Ik gebruik deze om in Lochem ook de Duitse zenders goed te kunnen ontvangen en werkt perfect. FM band komt voldoende binnen om goed naar te luisteren maar ik gebruik het FM gedeelte van m’n Hama DIT2100 MSBT niet, ik luister of naar DAB of naar internet radio.
Dag Jan
Een heel handige antenne. Maar niet iedereen kan iets draaibaars opstellen en dan moet je toch terug grijpen naar de rond straler antenne. Je bent een geluksvogel dat je over die apperatuur kan beschikken.
Ik heb hem niet draaibaar opgesteld maar vast in noordoostelijke richting zodat de zwakste Duitse zenders (Lingen) nu ook doorkomen. De sterkere Duitse (Münster en Kleve/Wesel) en ook alle Nederlandse zenders zitten zo dichtbij dat dat ook prima gaat.
Fm ether frequentie nu NPO radio 5 fm
Fm ether frequentie nu NPO radio 6 fm
100.70 MHz nu NPO radio 5
101.50 MHz nu NPO radio 6
Fm ether frequentie nu 2 kamer fm
Fm ether frequentie nu 1e kamer fm
90.70 MHz nu 2e kamer fm
103.40 MHz nu 1e kamer fm
Talkradio Veronica nieuws radio fm ether frequentie nu 91.10 MHz xtc
Kink fm via dab ether frequentie nu kink
56 ch dab
Beste Erik
Dit verhaal wat je hier achterlaat is heel grote flauwekul. NPO Radio 5 is echt niet in de FM band te vinden en Radio 6? Bestaat niet eens. En jou verhaal heeft ook geen enkel verband met het geen het eigenlijk over gaat. Antennes vergelijken. Als je daar niks zinnigs over te zeggen hebt laat dan jou commentaar achterwege.
Npo radio 6 fm ether frequentie nu NPO radio 5 100.70 MHz
Erik, ik denk dat je kabel frequenties hebt opgegeven, Radio 6 was ooit een AM zender evenals Radio 5. En de 2e kamerlijn is dienst speciaal voor de kabelradio, die zijn nog nooit uitgezonden en dus ook nooit op DAB en/of FM geweest.
En zoals Mike al aangaf, wat bedoel je met de opsomming van deze zenders in combinatie met het onderwerp?
538 top 50 hitlijst dab
NPO radio 5 fm ether frequentie nu 100.70 MHz
Npo radio 6 fm ether frequentie nu 101.50 MHz
Q music top 40 hitlijst dab
2e kamer fm ether frequentie nu 103.40 MHz
Hit radio rni top 30 hitlijst DAB
Hoi fm top 25 hitlijst dab
Radio Veronica 227 single top 100 hitlijst dab
Talk radio fm ether frequentie nu 91.10 MHz
Ik heb goede ontvangst resultaten met een eenvoudige FM dipool antenne, vertikaal opgesteld. Alle DAB en FM zenders werken tegenwoordig vertikaal gepolariseerd. De frequentie van de DAB zenders is grofweg 2x zo hoog als de FM zenders (~100Mhz FM tegen ~200Mhz DAB, dus de golflengte is de helft (1,5 meter) De FM dipool werkt voor de DAB zenders als een full wave antenne, omdat deze ook ongeveer 1,5 meter lang is. Bovendien heb je dan geen koppelfilter meer nodig. Ontvangst van DAB zenders binnenshuis (in Echt) is zwak, en erg plaatsgebonden.
Ik heb in Rijswijk de Maximum antenne in gebruik aan een simpele Hama tuner. Deze heeft een antenneingang dus uitermate geschikt voor deze antenne. Ontvangt is prima zowel FM als DAB. Ontvang hier Dab zenders uit Zeeland, Utrecht, Brabant en Gelderland. Prima antenne voor weinig geld. Onmisbaar omdat de ontvangst binnenshuis te wensen overlaat, zeker in goed geïsoleerde woningen met drievoudig isolatie glas.
De Maximum antenne zal bij DAB ontvangst het wel goed doen, maar FM ontvangst met een horizontale gepolariseerde ringdipool vind ik wat bedenkelijk want alle FM zenders zitten verticaal.
Van iemand in de buurt van Den Haag nam ik een KAT antenne over en ik heb deze op een klein mastje gezet en dat alles weer aan de schoorsteen vastgemaakt. De antenne steekt ruim boven de dak nok uit en hiermee heb ik een ontvangst die ik nooit eerder had. Wel is het zo dat ik van een Belgische mux eerst een zwakke ontvangst had, maar nadat ik de antenne 20 cm verplaatste was dezelfde mux ineens heel hard. Ik wil deze antenne nooit meer kwijt en FM staat hier alleen aan bij het luisteren van de lokale zender. Daarvoor heb ik geen buitenantenne nodig.
Hallo Mike,
Hier ga jij toch echt de mist in.
De FM band (III) is in NL echt horizontaal gepolariseerd.
DAB+ is vertikaal gepolariseerd m.n. om de mobiele ontvangst te verbeteren.
Hallo Johan
Kijk eens mee: https://radio-tv-nederland.nl/876-999mhz.html
Er staat bijna links een kolom waarin de polarisatie en ook eventuele andere korte info. Dan zie je dat de meeste FM zenders verticaal gepolariseerd zijn. Mijn 8 el Fuba antenne staat dus ook op zijn kant. Binnen Europa zit er nog maar heel weinig horizontaal. De enige die ik ken is Radio Luxemburg op 97.0 MHz.
Hallo Johan
Vandaag probeer ik nog een keer om op bovenstaande te reageren (een eerdere reactie werd niet geplaatst). Nederlandse FM zenders zijn tegenwoordig allemaal van verticaal gepolariseerde antennes voorzien. Een enkeling heeft ook nog een horizontaal component in het zendsignaal. Maar binnen onze landsgrenzen is dat maar heel zeldzaam. Binnen de direct om ons heen liggende landen is alleen Radio Luxemburg (Marnach, 97.00 MHz) uitgevoerd met horizontale polarisatie.
Ik wil hier graag aan toevoegen dat de fm zenders in Duitsland horizontaal gepolariseerd zijn, de Dab+ zenders in Langenberg, Hanover en Bremen zijn overigens ook horizontaal gepolariseerd.
Hallo Johan,
Nou dan heb ik oud nieuws voor je. Alle FM antennes in Nederland zijn na het uitschakelen van de VHF zenders omgebouwd van horizontaal naar verticaal met als reden dat er vooral mobiel naar de FM wordt geluisterd. Kijk voor een overzicht maar eens op https://fmscan.org/main.php?reset=1&r=f&m=s of op https://www.radio-tv-nederland.nl/evenementen.html
Hallo johan dat is niet zo de fm zenders zijn al jaren verticaal gepolariseerd ,zo staat bij mij ook alles